(khoahockiemtoan.vn) - Sáng ngày 9/5/2019, tại Hà Nội, Kiểm toán nhà nước (KTNN) phối hợp với Hiệp hội Kế toán công chứng Anh quốc (ACCA) tổ chức Hội thảo “Quản lý Thuế và vai trò của KTNN”. Đến dự Hội thảo có Ông Hoàng Quang Phòng, Phó Chủ tịch Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam VCCI; Bà Đặng Thị Thủy - Phó Tổng Giám đốc Kho bạc Nhà nước; Ông Đặng Văn Thanh - Chủ tịch Hội kế toán và kiểm toán Việt Nam; Bà Nguyễn Thị Cúc - Chủ tịch Hội tư vấn Thuế Việt Nam; Về phía KTNN có GS,TS. Đoàn Xuân Tiên, Phó Tổng KTNN, lãnh đạo các đơn vị trực thuộc KTNN cùng 92 công chức, viên chức của KTNN; Về phía ACCA có Bà Belinda Young, Thành viên Diễn đàn Thuế toàn cầu ACCA, Chủ tịch Nhóm công tác thuế ACCA Singapore; Bà Nguyễn Mai Chi, Trưởng Đại diện VP ACCA tại Hà Nội và hơn 200 đại biểu đến từ các cơ quan của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, các Bộ, Ngành, cơ quan Trung ương và địa phương, Hội nghề nghiệp, các Trường Đại học, Viện nghiên cứu, các Tập đoàn, Tổng công ty, các chuyên gia, nhà khoa học, các cơ quan thông tấn, báo chí, đài phát thanh, truyền hình đã đến dự và đưa tin về Hội thảo.
GS,TS. Đoàn Xuân Tiên, Phó Tổng KTNN; PGS,TS. Nguyễn Đình Hòa, Quyền Giám đốc Trường ĐT&BDNVKT; Bà Belinda Young, thành viên Diễn đàn thuế toàn cầu ACCA là thành viên Đoàn chủ tịch và điều hành Hội thảo.
Phát biểu khai mạc Hội thảo, GS,TS. Đoàn Xuân Tiên, Phó Tổng KTNN nhấn mạnh: Ngay từ những ngày đầu thành lập, kiểm toán công tác quản lý thuế đã được KTNN xác định là một trong những nội dung quan trọng trong các cuộc kiểm toán của Kiểm toán nhà nước. Kết quả kiểm toán nói chung và kết quả kiểm toán công tác quản lý thuế nói riêng của Kiểm toán nhà nước đã tác động tích cực đến hoạt động quản lý thu ngân sách của các bộ ngành, địa phương và ý thức chấp hành pháp luật thuế của người nộp thuế. KTNN đã trở thành công cụ hữu hiệu ngăn ngừa những sai phạm trong việc tuân thủ pháp luật thuế. Kết quả kiểm toán cho thấy mức độ vi phạm pháp luật thuế còn cao, diễn ra ở hầu hết các địa phương và các loại hình doanh nghiệp và các sắc thuế; công tác thanh, kiểm tra thuế còn bỏ sót nhiều sai phạm của doanh nghiệp như: Áp dụng không đúng thuế suất thuế GTGT, kê khai ưu đãi và miễn giảm thuế TNDN và thực hiện miễn giảm thuế sai quy định, áp đơn giá đất để tính tiền sử dụng đất chưa đúng. Ngoài ra, qua kiểm toán đã phát hiện một số bất cập, sai phạm về tuân thủ pháp luật thuế mang tính phổ biến, như một số đối tượng nộp thuế chưa tuân thủ đúng pháp luật trong kê khai, nộp thuế; công tác điều hành, quản lý thu tiền thuê đất, tiền sử dụng đất tại một số địa phương chưa đảm bảo quy định của Nhà nước; nhiều đơn vị chưa kê khai hoặc kê khai không đầy đủ các khoản thuế từ hoạt động kinh doanh; chất lượng công tác thanh, kiểm tra còn bỏ sót một số sai phạm của doanh nghiệp trong kê khai doanh thu, chi phí, thuế GTGT đầu vào, áp dụng không đúng thuế suất thuế GTGT, kê khai ưu đãi và miễn giảm thuế TNDN không đúng quy định; công tác hoàn thuế, xoá nợ và miễn giảm thuế sai quy định; xác định số nợ đọng thuế chưa đầy đủ. Ngoài ra, qua kiểm toán KTNN đã gửi hàng trăm kiến nghị về chấn chỉnh công tác quản lý thu thuế đối với các bộ, ngành, địa phương, trong đó có nhiều kiến nghị hoàn thiện, sửa đổi, bổ sung văn bản pháp luật thuế.
Các kiến nghị kiểm toán của KTNN đã góp phần giúp các các bộ, ngành, địa phương, đặc biệt là cơ quan Thuế hoàn thiện cơ chế, chính sách thuế; truy thu thuế; nâng cao tính kinh tế, hiệu lực, hiệu quả của công tác tổ chức thu thuế; giúp các doanh nghiệp phát hiện và khắc phục các tồn tại, sai sót trong quá trình thực hiện nghĩa vụ thuế với NSNN và nhận thức được trách nhiệm trong việc chấp hành pháp luật thuế.
Bên cạnh kết quả đã đạt được, kiểm toán công tác quản lý thuế trong thời gian qua của Kiểm toán nhà nước còn nhiều hạn chế, bất cập làm ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng kiểm toán, cụ thể:
- KTV tập trung chủ yếu vào việc phát hiện các hành vi vi phạm pháp luật thuế của người nộp thuế để từ đó kiến nghị tăng thu NSNN, trong khi đó việc đánh giá hiệu quả, hiệu lực trong hoạt động tổ chức thu thuế của cơ quan quản lý thu chưa được quan tâm, chú trọng.
- Phạm vi kiểm toán việc tuân thủ pháp luật thuế của người nộp thuế còn hạn chế. Việc kiểm toán chủ yếu thực hiện thông qua kiểm toán báo tài chính tại các doanh nghiệp nhà nước và kiểm tra hồ sơ kê khai, quyết toán thuế của đối tượng nộp thuế tại đơn vị quản lý thu. Việc kiểm toán nghĩa vụ thuế tại các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân thuộc các thành phần kinh tế khác được thực hiện thông qua hình thức đối chiếu nhưng do các vấn đề về cơ sở pháp lý, quy trình đối chiếu, công tác phối hợp nên quá trình kiểm toán còn có nhiều khó khăn.
- Số lượng người nộp thuế lớn, địa bàn rộng khắp cả nước trong khi nguồn lực có hạn nên mẫu chọn kiểm toán chiếm tỷ lệ nhỏ trên số lượng người nộp thuế, thời gian kiểm toán ngắn do bị giới hạn bởi Luật và các nguồn lực khác.
- Các loại hình kinh doanh rất đa dạng và ngày càng có xu hướng phát triển theo hướng công nghệ cao, phức tạp nên cũng đòi hỏi KTV phải tích cực cập nhật kiến thức để có thể am hiểu được các lĩnh vực kinh doanh mới.
Kết quả kiểm toán công tác quản lý thuế của Kiểm toán nhà nước mặc dù đã có nhiều cố gắng và đã đạt được những kết quả bước đầu nhưng vẫn chưa đáp ứng được so với yêu cầu, đòi hỏi chất lượng hoạt động kiểm toán nói chung và kiểm toán công tác quản lý thuế nói riêng.
Vì vậy, Kiểm toán nhà nước tổ chức hội thảo với chủ đề: “Quản lý Thuế và vai trò của Kiểm toán nhà nước” nhằm phân tích, đánh giá, trao đổi quan điểm và làm rõ vai trò của Kiểm toán nhà nước trong công tác quản lý thuế, góp phần tăng cường kỷ luật, kỷ cương, lành mạnh nền tài chính quốc gia.
Tại Hội thảo, các tham luận của các đại biểu đã tập trung vào các nội dung chính như: Thực trạng công tác quản lý Thuế ở Việt Nam và giải pháp hoàn thiện; Kiểm toán nghĩa vụ nộp thuế của doanh nghiệp và một số vấn đề đặt ra; Những khó khăn vướng mắc của doanh nghiệp về các chính sách và thủ tục hành chính thuế - thực trạng và giải pháp; Quản lý thuế trong thời đại kỹ thuật số - kinh nghiệp quốc tế… Bên cạnh đó, các đại biểu cũng tham luận về vai trò, mối quan hệ của KTNN, Cơ quan thuế, Thanh tra Chính phủ trong việc thanh tra, kiểm toán thuế để làm sao có sự phối hợp được nhịp nhàng, hiệu quả, tránh trùng lắp, gấy “khó” cho các đơn vị, doanh nghiệp…
Sau một thời gian làm việc tập trung, Hội thảo đã hoàn thành các nội dung đề ra, kết luận bế mạc Hội thảo, GS,TS. Đoàn Xuân Tiên, Phó Tổng KTNN khẳng định:
Hội thảo đã chỉ ra được công tác quản lý thuế của cơ quan Thuế thời gian qua đã đạt được nhiều chuyển biến tích cực, hoạt động kiểm toán thuế của KTNN đã góp phần quan trọng trong việc phát hiện, ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật về thuế, chống thất thu thuế và giúp người nộp thuế nâng cao tính tuân thủ nghĩa vụ thuế; góp phần hoàn thiện cơ chế, chính sách pháp luật về thuế, cải cách thủ tục hành chính thuế...; Khẳng định vai trò của KTNN trong kiểm toán quản lý thuế dựa trên những nền tảng pháp lý được hiến định trong Hiến pháp, trong Luật KTNN 2015 và những văn bản, quy định khác của Nhà nước; Hội thảo đã đề xuất, kiến nghị nhiều giải pháp nhằm nâng cao vai trò và trách nhiệm của KTNN trong hoạt động kiểm toán quản lý thuế thời gian tới…
Với những kết quả quan trọng trên có thể khẳng định Hội thảo “Quản lý Thuế và vai trò của KTNN” do KTNN phối hợp với ACCA tổ chức đã thành công tốt đẹp. Thay mặt Lãnh đạo KTNN, GS,TS. Đoàn Xuân Tiên chân thành cảm ơn và đánh giá cao các bài tham luận, các ý kiến đóng góp chất lượng trong phần thảo luận của các đại biểu. Các ý kiến trao đổi, thảo luận tại Hội thảo sẽ được Lãnh đạo KTNN nghiên cứu, tiếp thu tối đa để KTNN có nhiều đổi mới, sáng tạo và khoa học, xây dựng các giải pháp hữu hiệu, đạt được nhiều thành tựu trong quá trình thực hiện nhiệm vụ chính trị được Đảng và Nhà nước giao phó, nhằm đáp ứng tốt hơn với những kỳ vọng, niềm tin và sự mong đợi của Đảng, Nhà nước, Quốc hội và nhân dân.
Thay mặt lãnh đạo KTNN, một lần nữa, GS. TS Đoàn Xuân Tiên xin chân thành cảm ơn sự có mặt của tất cả quý vị, đại biểu, các cơ quan thông tấn báo chí, phát thanh truyền hình của Trung ương và địa phương đã đến theo dõi, tuyên truyền góp phần vào sự thành công của Hội thảo.
